Kartki okolicznościowe towarzyszą nam w najważniejszych momentach życia – urodzinach, świętach, ślubach czy jubileuszach. Dziś trudno wyobrazić sobie Boże Narodzenie bez świątecznych życzeń w skrzynce pocztowej czy urodziny bez kolorowej kartki z ciepłymi słowami. Skąd jednak wzięła się ta tradycja i jak zmieniała się na przestrzeni wieków?
Początki – starożytność i średniowiecze
Choć może się wydawać, że kartki okolicznościowe to stosunkowo nowy wynalazek, ich korzenie sięgają starożytności. Już w starożytnym Egipcie i Chinach ludzie przesyłali sobie ręcznie pisane wiadomości z okazji ważnych świąt czy wydarzeń. W Chinach popularne były tzw. „noworoczne tabliczki”, na których wypisywano życzenia pomyślności na nadchodzący rok. W Europie natomiast, w średniowieczu, arystokracja wymieniała się ozdobnymi listami i wierszami z okazji świąt religijnych czy uroczystości dworskich.
Pierwsze kartki świąteczne
Za prawdziwy początek tradycji wysyłania kartek okolicznościowych uznaje się XIX wiek. W 1843 roku w Wielkiej Brytanii powstała pierwsza oficjalna kartka bożonarodzeniowa. Jej twórcą był sir Henry Cole, brytyjski urzędnik i mecenas sztuki, który zlecił artyście Johnowi Callcottowi Horsleyowi zaprojektowanie kartki z życzeniami świątecznymi. Kartka przedstawiała rodzinę przy świątecznym stole, a pod ilustracją widniał napis „Wesołych Świąt i Szczęśliwego Nowego Roku”. Pomysł okazał się strzałem w dziesiątkę – kartki szybko zyskały popularność, a ich produkcja ruszyła na masową skalę.
Rozkwit tradycji w XX wieku
Wraz z rozwojem poczty i drukarstwa, kartki okolicznościowe stały się dostępne dla szerokiego grona odbiorców. W XX wieku pojawiły się kartki na różne okazje – urodziny, imieniny, śluby, chrzty, a także kartki z podziękowaniami czy wyrazami współczucia. W Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej powstały pierwsze firmy specjalizujące się w produkcji kartek, takie jak Hallmark czy American Greetings, które do dziś są liderami na rynku.
W Polsce tradycja wysyłania kartek okolicznościowych rozwinęła się szczególnie po II wojnie światowej. Kartki świąteczne, wielkanocne czy urodzinowe stały się nieodłącznym elementem rodzinnych i towarzyskich relacji, a ich wybór z roku na rok był coraz większy.
Kartki w erze cyfrowej
Współczesność przyniosła nowe wyzwania dla tradycyjnych kartek okolicznościowych. Rozwój internetu i komunikacji elektronicznej sprawił, że coraz częściej wysyłamy życzenia za pomocą e-maili, SMS-ów czy mediów społecznościowych. Mimo to, papierowe kartki wciąż mają swoich wiernych zwolenników. Są symbolem osobistego zaangażowania, dbałości o relacje i chęci sprawienia drugiej osobie radości w wyjątkowy sposób.
Co ciekawe, w ostatnich latach obserwujemy powrót do tradycji – coraz więcej osób decyduje się na własnoręczne wykonanie kartek, doceniając ich unikalność i sentymentalną wartość.
Podsumowanie
Historia kartek okolicznościowych to opowieść o potrzebie dzielenia się radością, pamięcią i dobrym słowem. Choć formy przekazywania życzeń się zmieniają, sama idea pozostaje niezmienna – kartka okolicznościowa to mały gest, który potrafi wywołać wielkie emocje. Warto pielęgnować tę tradycję, bo w świecie pełnym pośpiechu i cyfrowych komunikatów, papierowa kartka wciąż ma wyjątkową moc.
